Melanom (cilt kanseri) konusunda erken teşhisin önemini vurgulayan Amerikan Hastanesi dermatoloji uzmanları, yapay zeka destekli sistemlerin tanı süreçlerindeki dönüştürücü rolüne dikkat çekiyor
En önemli kanser türlerinden biri olan melanom, dünya genelinde artan bir sağlık sorunu haline geldi. Güneş ışığına uzun süre maruz kalmanın, genetik yatkınlığın ve bazı çevresel etkenlerin melanom riskini artıran başlıca faktörler arasında yer aldığını vurgulayan uzmanlar, pek çok kanserde olduğu gibi cilt kanserlerinde de erken tanının yaşam beklentisini ve kalitesini olumlu etkilediğini belirtiyor.
Dermatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sibel Alper, cilt kanserlerinin tanısında geliştirilen son teknolojilerden biri olan 3 boyutlu tüm vücut görüntüleme sisteminin, özellikle benlerin takibi ve erken teşhisinde önemli bir rol üstlendiğine işaret etti. Benlerin tek tek taranmasını sağlayan bu teknolojinin belli aralıklarla kullanıldığında ortaya çıkan yeni lezyonları ve eski lezyonlardaki değişikliği saptamak için ön fikir verdiğini söyledi. Ben haritalamasının önemine değinen Prof. Dr. Alper, “Özellikle ailesinde melanom öyküsü olan, kendisinde cilt kanseri saptanan, çok sayıda beni olan, uzun süre güneşte kalmış, güneş yanığı olan kişilerde bu taramalar mutlaka yapılmalıdır. Ancak, bu grup dışında da herkes yılda bir kez bu taramayı yaptırabilir,” diye konuştu.
Görmediğimiz alanlardaki cilt değişikliklerini saptamak mümkün
Prof. Dr. Sibel Alper, derimizde görmediğimiz alanlardaki değişikliklerin ortaya çıkarılması açısından da yeni sistemlerin fark yarattığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: “Gözümüzle göremediğimiz saçlı deri, genital bölge, ayak tabanı, kulak arkası, parmak araları gibi alanlarda yeni bir şey fark etmemiz kolay değil. Ancak bir cihazla tarama sonucu bunları görebiliriz. Üstelik kaydedilen görüntüler sayesinde zaman içerisinde ben ve cilt lekelerindeki değişiklikleri karşılaştırma şansı da buluruz. Bizler hem cihazın bize verdiği ön bilgileri hem de kendi muayenemizle bir risk değerlendirmesi yaparız. Bu şekilde erken tanı oldukça kolaylaştı. Yeni nesil teknolojilerin mevcut tanı yöntemlerine eklenmesiyle birlikte yüzde 100’e yakın bir erken teşhisten bahsedebiliyoruz. Böylelikle erken tanıda elimiz eskisine göre çok daha güçlenmiş oldu. Aynı zamanda yüksek teknolojili bu cihazlar sayesinde görüntüleme kalitesi çok daha iyi olduğu için daha doğru kanıya varmak mümkün. Bu sayede gereksiz biyopsi işlemlerinin de önüne geçilmiş oluyor.”
Yapay zeka ile 10 saniyede hızlı teşhis, gereksiz biyopsileri önleyebilir
Melanom erken tanısında yapay zekanın yeri hakkında bilgi veren Dermatoloji Uzm. Dr. Erkan Koyuncu da, yapay zeka tabanlı görüntü analiz sistemlerinin cilt lezyonlarını daha hızlı ve doğru bir şekilde değerlendirmede dermatologlara yardımcı olduğunu ifade etti. Dr. Koyuncu şu bilgileri verdi:
“Bu sistemler büyük veri setlerinden öğrenerek melanomun karakteristik özelliklerini tanıyabiliyor, potansiyel olarak kanserli lezyonları ve çıplak gözle tespit edilemeyen ince yapısal değişiklikleri ve asimetrileri yüksek çözünürlükte tespit etmeye yardımcı oluyor. 360 Derece Ben Tarama Kliniği’nde kullanılan 92 adet kamerasıyla tüm vücut yüzeyini saniyeler içerisinde eş zamanlı olarak fotoğraflayan yapay zeka destekli 3 boyutlu görüntüleme sistemi özellikle erken teşhiste kullandığımız önemli bir araç. Bu sistem, doktorların cilt lezyonlarını haritalandırmasını ve takip etmesini kolaylaştırıyor.”
Güneşe aşırı maruz kalmak melanom riskini artırabilir, güneş görmeyen alanlarda da ortaya çıkabilir
Dermatoloji Uzm. Doç. Dr. Esra Saraç ise, düzenli cilt kontrolleri yaptırmanın ve riskli benlerin takibinin melanomun önlenmesinde ve erken teşhisinde hayati rol oynadığına dikkat çekti.
Deri kanseri genellikle güneşe maruz kalan bölgelerde görülse de güneş görmeyen alanlarda da ortaya çıkabilir. Ne kadar erken teşhis edilir ve tedaviye başlanırsa, ciddi şekil bozuklukları veya hastalığın ilerlemesi gibi olumsuz sonuçlardan korunma şansı o kadar artar. Bu nedenle, düzenli cilt kontrolü yaptırmak ve risk düzeyi hakkında doktora danışmak önemlidir.
Melanom riskine karşı 3 uyarı!
50’den fazla ben, büyük benler veya atipik (alışılmadık) benler olması kişide melanom riskini belirgin olarak artırır.
Ciltte yeni çıkan, diğer benlerden farklı görünen, değişen, kaşınan veya kanayan bir ben fark edildiğinde, en kısa sürede bir dermatoloğa başvurmak gerekir.
Atipik benler, genellikle normal benlerden daha büyüktür ve renkleri değişken, olağandışı benlerdir. Çoğunlukla düzensiz sınırları vardır. Atipik benler genellikle sırtta, göğüste ve karın bölgesinde görülürken, güneşe maruz kalmayan alanlar da dahil olmak üzere, vücudun herhangi bir yerinde de ortaya çıkabilir. Atipik benlerin varlığı, bir ben içinden veya normal ciltten gelişen melanom için önemli bir risk faktörüdür.